Nosebo etkisi, pozitif etkilere inanmanın aksine negatif beklentilere sahip olmanın insan vücudu üzerinde yarattığı etkiyi ifade eder. Yani, bir ilacın ya da tedavinin işe yaramayacağına dair inanç, kişinin gerçekten de olumsuz sonuçlar almasına neden olabilir. Araştırmalar, bu beklentilerin sadece psikolojik değil, fizyolojik olarak da etkili olduğunu göstermektedir.
Nosebo etkisinin genellikle plasebo etkisine karşı zıt bir etki olduğu düşünülse de aslında ikisi de beklentilerin gücüne dayanmaktadır. Plasebo etkisi, iyileşme sürecinde olumlu beklentilerin kişide gerçek sonuçlar yaratması durumudur. Ancak nosebo etkisi, olumsuz beklentilerin olumsuz sonuçlara yol açmasıyla farklılık gösterir.
Örneğin, bir hasta belirli bir ilacın işe yaramayacağına inanarak tedavisine devam ederse, ilacın etkisi zayıflayabilir ya da hiçbir etki göstermeyebilir. Bu durumda, beklentilerin ve düşüncelerin tedavinin başarısını etkilediği açıkça görülmektedir.
Nosebo etkisinin bilincinde olarak, olumsuz düşüncelerden kaçınmak ve pozitif beklentilerle tedavi süreçlerine yaklaşmak önemlidir. Bu sayede, zihinsel olarak pozitif bir tutumla sürece dahil olmak, tedavinin başarısını artırabilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir. Negatif düşüncelerin gücünü fark ederek, sağlıklı bir yaşam için olumlu beklentilere odaklanmak önemlidir.